Dzierżoniowscy Żydzi 1945–1968

Na Dolnym Śląsku, na terenach, które do 1945 roku stanowiły część państwa niemieckiego, doszło po II wojnie światowej do skoncentrowanego osadnictwa Żydów ocalałych z Zagłady. Dzierżoniów tworzył obok Wrocławia centrum osadnictwa ludności żydowskiej. Żydzi nadawali miastu specyficzny charakter i koloryt. Wyróżniali się nie tylko liczebnością swego środowiska, stanowiąc w szczytowym momencie połowę ludności Dzierżoniowa, ale także dużą aktywnością na polu społecznym, zawodowym, kulturalnym i politycznym. Na skutek różnych form emigracji liczba żydowskich mieszkańców miasta systematycznie malała. W następstwie ciągłych wyjazdów społeczność ta właściwie przestała istnieć. Poprzez odwołania do archiwaliów i relacji ustnych świadków czasu, współczesnych dzierżoniowian oraz dawnych żydowskich mieszkańców miasta, projekt przybliża ciekawy wycinek dziejów Dzierżoniowa, kiedy Żydzi tworzyli w nim ważną i liczną zbiorowość.

 

Koordynator projektu: dr Beata Hebzda-Sołogub

 

Organizator:

 

Partnerzy:

 

Realizacja: dr Beata Hebzda-Sołogub, Jadwiga Horanin, Joanna Niemczyk, Krzysztof Hebzda, Piotr Sołogub

 

Na stronie wykorzystano fragmenty relacji wspomnieniowych Romualdy Baćko, Zbigniewa Chmury, Beli Flajs, Zofii Gogolewskiej, Maksima Gurfinkela, Marka Hufa, Józefa Jarząbka, Hersza Kichela, Jana Kwinty, Władysławy Osman, Leona Osmana, Honoraty Perlak, Wiesława Pisarskiego, Jadwigi Rembikowskiej, Leokadii Sienkiewicz, Józefa Tajtelbauma, Szlomo Turbinera, Mariana Wódkiewicza, Lucyny Zawadzanko, Ireny Ziółkowskiej, Ignaca Zylbersztajna

 

Na stronie wykorzystano materiał archiwalny udostępniony przez Romualdę Baćko, Belę Flajs, Aleksandra Gorodzińskiego, Matetiahu Granota, Maksima Gurfinkela, Eugenię Hinton-Pocałun, Mojżesza Jakubowicza, Hersza Kichela, Danielę Ligięzę, Leona Osmana, Honoratę Perlak, Eugeniusza Szafrańskiego, Józefa Tajtelbauma, Ignaca Zylbersztajna oraz TSKŻ Oddział Dzierżoniów

 

 

 

 

Projekt współfinansowany ze środków Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji oraz ze środków Gminy Miejskiej Dzierżoniów

 

Publikacja wyraża jedynie poglądy autorów i nie może być utożsamiana z oficjalnym stanowiskiem Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji